Blog

Kleuters schrijven woorden zoals je ze uitspreekt. Dit is een fase in hun taalontwikkeling. Ze schrijven dan fonetisch (een foneem is een klank). Dat vind ik prachtig om te zien. Waarom zou je croissant schrijven als ‘krwasant’ hetzelfde klinkt? Je gaat toch naar ‘d dierutuin’ en niet naar de dierentuin. En iedereen weet best wat je met ‘apomoes’ bedoelt? Ik schreef de verspellinkjes van mijn kinderen altijd op, toen ze nog klein waren. Om later nog eens van na te genieten.

Ook is het erg leuk om dialectzinnen op te schrijven zoals je ze zegt. Onze carnavalsvereniging in Princenhage (C.C. ’t Aogje) heeft jaarlijks van die mooie motto’s in het Brabants. Dit jaar was het: Da witte dikkels nie. Prachtig gewoon, dit spreken wij hier thuis nog minstens drie jaar zo uit. Volgend jaar is het: Kik ons gaon! Ook kwamen voorbij: Zoiets ziede zelde! en Agge lacht bende mooier. Ook onderweg zie je soms de prachtigste naamgrappen. Zoals eetcafé Plexat. Vriendelijke boodschap!

Visueel geheugen
Juist die woorden die je anders schrijft dan je ze hoort, zijn moeilijk voor kinderen met dyslexie (wat een moeilijk woord als je moeite hebt met moeilijke woorden...). Een pagina met letters vormt een soort dansende bende voor ze terwijl ze zich mondeling wel goed kunnen uitdrukken. Toch schijnt fonetisch schrijven geen oplossing te bieden bij dyslexie, maar zeggen deskundigen dat het beter is om woordbeelden op te slaan in het visuele geheugen. Daar sla je ze op voor de lange termijn.

Goed te onthouden
Zelf ben ik voorstander van een eenvoudige, toegankelijke, goed te onthouden spelling. Als je eerst aan een regeltje moet denken voor je kunt schrijven, dan is taal niet logisch genoeg. Bijvoorbeeld als je moet kiezen tussen categoriën of categorieën, dan moet je eerst luisteren of de klemtoon op de laatste lettergreep ligt, want dan komt er een ‘e’ bij. Pfff...
Maar toch... echt woorden helemaal schrijven zoals je ze zegt, dat lijkt niet haalbaar. Stel dat we beginnen met de ‘ch’, de ‘ei’ en de ‘z’ te schrappen om keuzestress te voorkomen. Voortaan alleen nog ‘g’, ‘ij’ en ‘s’. Da’s veel duidelijker.

Als je dan egt opsgrijft wat je zegt, word (-t kan weg, die hoor je niet) de sin niet per see beeter te leesen. Maar wat je segt weegt swaarder dan wat je sgrijft. Spraak was er irder dan sgrift, tog? Of verliesen we so wel heel veel detajs? Seg t maar...